Reactie voor­jaarsnota Partij voor de Dieren: Een duurzaam alter­natief

Voorzitter,

Vanavond bespreken wij een belangrijk document. Na de kerntakendiscussie komt het college nu met een concreet voorstel hoe wij onze beperkte middelen het komende jaar gaan besteden. Een zeer moeilijke opgave.

Kernbegrippen uit de voorjaarsnota 2011 zijn: eigen verantwoordelijkheid en kracht van de samenleving en burgers. Deze termen worden veelvuldig (maar liefst14 x) genoemd. De termen spreken ons aan, de Partij voor de Dieren heeft niet voor niets als kernwaarden eigen verantwoordelijkheid, persoonlijke vrijheid, duurzaamheid en mededogen.

De invulling maakt ons echter niet vrolijk. Bezuinigingen zijn natuurlijk altijd vervelend, maar wat wij missen in de nota is duidelijke keuzes met bijbehorende middelen (kies je voor groen/duurzaamheid, dan moeten daarvoor FTE’s en geld beschikbaar gesteld worden). Ook worden er uitzonderingen in de nota gemaakt, waarbij het onduidelijk is waarom deze worden uitgezonderd. Tot slot vinden wij de invulling van het begrip eigen verantwoordelijkheid zeer beperkt.

Wij vrezen dat deze nota meer gericht is op korte termijn bezuinigingen dan dat het op lange termijn daadwerkelijk een omslag naar “de andere gemeente” is. Deze valkuil ligt ook voor de hand, gezien onze precaire financiële situatie. Toch zouden we graag handvatten bieden voor een duurzame alternatieve invulling. In de komende 10 minuten licht ik kort onze bezwaren toe en geef alternatieven aan.

1. het ontbreken van duidelijke keuzes en een lange termijn visie
Wat maakt onze gemeente de moeite waard? Dat is onze groene omgeving. Deze kernwaarde wordt in de nota op pagina 6 ook erkend. Toch wordt hier weinig mee gedaan. Groen moet wijken voor groei: meer woningbouw en meer bedrijvigheid is het streven. Wij denken dat dit onwenselijke ontwikkelingen zijn.

Sterker nog, we zijn door hoge ambities in deze (zoals Zuidbroek en het regionale bedrijventerrein) juist in grote financiële problemen geraakt. Hebben we hiervan niets geleerd? De bevolking vergrijst en gaat krimpen. Apeldoorn zou zich hierop moeten voorbereiden in plaats van blijven doorbouwen in het groen. Niet voor niets waarschuwt de provincie ons dat er teveel bouwplannen zijn. Bezinning is hier op zijn plaats!

Ook qua duurzaamheid is de nota ambivalent. Enerzijds wil men de ambities vasthouden, dit kan natuurlijk op onze instemming rekenen. Maar men heeft hier geen middelen voor over. Het moet vanuit de samenleving komen. Juist op dit vlak is een stimulerende overheid gewenst omdat investeringen op korte termijn niet lonend zijn.

Ook geldt dat als we een duurzame gemeente willen zijn, we duidelijke grenzen moeten stellen. Niet alle bedrijven zouden bijvoorbeeld met open armen ontvangen moeten worden. Energieslurpende bedrijven of bedrijven die maatschappelijk gezien onder vuur liggen, zoals nertsenfokkerijen, zouden geweerd moeten worden. We moeten ernaar streven om een broedplaats te zijn voor nieuwe, groene en maatschappelijk verantwoorde bedrijvigheid.

Een omslag naar een duurzame gemeente is broodnodig om ook toekomstige generaties een prettige leefomgeving te geven. Dit vergt een omslag in denken en doen, die al zo jong mogelijk aangeleerd moet worden. Natuureducatie is daarvoor een must. Wij vinden dat het natuurhuis om die reden zijn subsidie moet behouden.

2. onduidelijke uitzonderingen
Subsidies voor belangenverenigingen, patiëntenverenigingen en dansverenigingen worden stopgezet, uitgezonderd stichting ‘kLeef. Kunst en cultuur moet aanzienlijk bezuinigingen, behalve Orpheus. Kinderboerderijen worden gehandhaafd, behalve de Maten. Er zijn verschillende uitzonderingen genoemd in de nota.

Ongeacht het goede werk van stichting ‘kLeef en Orpheus vinden wij het ongepast naar andere organisaties dat er een uitzondering wordt gemaakt zonder duidelijke motivatie. We vragen het college om de uitzonderingen nog eens kritisch te bezien, beter te motiveren en te proberen in hoeverre het mogelijk is om alle kinderboerderijen open te houden: met de beschikbare middelen bijvoorbeeld door meer inzet van vrijwilligers en andere besparingen.

3. beperkte invulling eigen verantwoordelijkheid
Eigen verantwoordelijkheid vult het college vooral in als: dat moeten burgers/bedrijven zelf maar betalen. Maar wie betaalt, bepaalt. Volgens ons moet er dan ook meer zeggenschap komen.

Twee voorbeelden.
Bij de individuele voorzieningen in de WMO worden meer eigen bijdragen gevraagd. Kunnen burgers dan ook kiezen voor een PGB, bijvoorbeeld om een goedkopere of juist duurdere scootmobiel aan te schaffen?

Een ander voorbeeld: de toeristenbelasting zou omhoog moeten ter dekking van de VVV-kosten. Kunnen we dit niet aan de toeristische sector zelf overlaten? Wat willen zij dat de VVV doet, hoeveel kost dat en hoe gaan ze dat betalen? Op die manier versterk je echt de eigen verantwoordelijkheid in plaats van door alleen hogere belastingen te treffen.

Wat is ons alternatief?
Wij vinden dat de inzet voor duurzaamheid, natuureducatie en maatschappelijk verantwoord ondernemen omhoog moet. De uitbreiding van de wijkaanpak kan op onze steun rekenen. Op die manier zorg je op de lange termijn voor een duurzamere gemeente, waarvoor de gemeente samen met bedrijven en burgers verantwoordelijk is.

Wat ons betreft kan de HBO-lobby nu op een laag pitje. Als de gemeente weer over meer financiële middelen beschikt, kan dit eventueel opgepakt worden. Overigens gezien de nabijheid van HBO-studies in omliggende steden als Deventer, Zwolle en Arnhem is een goede OV-verbinding met deze steden wellicht een beter alternatief. Ook de citymarketing moet op een laag pitje, dit is de verantwoordelijkheid, zowel qua uitvoering als financieel, van de VVV en (toeristische) bedrijven.


Tot slot nog een aantal kleine punten
- De versterkte sturing in de ambtelijke organisatie mag niet betekenen dat er meer managers worden aangesteld ten koste van mensen op de werkvloer.
- We juichen het toe dat men wil bezuinigen op de papierstroom.
- In het kader van de vraagsturing zouden we minder moeten investeren in WMO-aanbod en meer in cliëntinitiatieven. Een initiatief als de huisdierenopvang bij GG-net zouden wij graag blijvend steunen.
- Leegstaande gebouwen zouden wat ons betreft ook gebruikt moeten worden als broedplaats voor kunstenaars, juist nu deze sector zo hard getroffen wordt. Ook sportieve en culturele verenigingen en cliënt/patiëntorganisaties zouden geholpen kunnen worden aan (goedkope) huisvesting.
- Een faunabeheerder die opgesloten vossen bij de belastingdienst redt en andere wilde dieren die in onze gemeente in nood zijn helpt, moet behouden blijven in een dierrijke gemeente als Apeldoorn.
- In een bosrijke, droge en daardoor brandgevaarlijke omgeving, zoals rondom Hoog Soeren, moet een brandweer aanwezig zijn. Wij zijn van mening dat we hierop niet kunnen bezuinigen.

Wat kunt u van ons verwachten
Wij bereiden moties voor over kinderboerderij de Maten, het Natuurhuis, brandweer Hoog Soeren en extra middelen die ingezet moeten worden voor duurzaamheid.
Wij willen vanavond graag verder ingaan op onze duurzaamheidsambities. Wat zijn onze ambities als het gaat om duurzaamheid en wat is daarvoor nodig? Hoe wordt er door de collega’s aangekeken als het gaat om energieneutraliteit, afvalreductie, milieuvriendelijke vormen van mobiliteit, duurzame bedrijvigheid, natuur- en milieueducatie?