Mest­ver­gister vanuit mili­eu­oogpunt geen oplossing voor mest­pro­bleem

1. Stalmest bevat o.a. organische ( koolstofhoudende) bestanddelen, stikstof, fosfaat en mineralen, die de bodem vruchtbaar kunnen houden. Door de enorme toename van zowel het aantal veehouderijen als van hun grootte, is er zo veel mest ontstaan dat slechts een gedeelte hiervan in de bodem gebracht mag worden. Het overige gedeelte is het mestoverschot.

2. Door de aanwezigheid van de organische bestanddelen is het mogelijk om mest bij ongeveer 38 graden Celsius met behulp van bacteriën te vergisten. De vergisting levert methaangas en wat kooldioxide op. Het gevormde methaangas is brandbaar (ons aardgas bestaat ook hoofdzakelijk uit methaangas) en dat is dus op zich wel handig, want je raakt niet alleen het mestoverschot kwijt, maar je krijgt er zelfs energie voor terug!

3. Aan dit ogenschijnlijk nuttige proces zitten echter ook veel nadelen. Omdat het gehalte aan organische bestanddelen in stalmest niet zo heel hoog is, ontstaat er per m3 stalmest die de installatie in gaat maar weinig methaangas. Daarom moet er in de mestvergister niet alleen mest worden toegevoerd, maar ook andere, organische bestanddelen bevattende stoffen en materialen. Hiervoor wordt bijv. gebruikt: bermgras, snoeihout, restproducten uit de voedselverwerkende industrie, maar ook gewassen die zonder meer voor menselijke of dierlijke consumptie geschikt zouden zijn, zoals voedermaïs. Als dit laatste gebeurt is men gedwongen om het veevoer van elders te halen, bijv. door import van soja uit Brazilië, met gevolgen voor ontbossing aldaar.

De z.g. coproducten worden geleverd door externe bedrijven en de controle op wat er precies de vergister ingaat is onvoldoende. Dit heeft tot gevolg dat er, zonder dat de eigenaar van de vergister daar zicht op heeft, waarschijnlijk ook chemische afvalstoffen in worden gedumpt. Een bedrijf dat zich hier schuldig aan maakt heeft twee voordelen: het is zijn afval kwijt en krijgt er nog geld voor ook.

Zoals gezegd bevat mest ook stikstof, fosfaten en mineralen, die goed zijn voor de bodem. De fosfaten en mineralen komen onveranderd weer uit de vergister; ze zitten in het overblijvende mengsel (het z.g. digestaat). Het digestaat is hierom een dankbare meststof. Als in het digestaat echter ook schadelijke stoffen zitten (b.v. doordat er chemisch gif in de vergister is gedumpt) dan is dit een meststof die niemand zou willen! En de controle hierop is nihil.

Mestvergisters zijn grote installaties en ze zijn in het landschap niet fraai. Door de aanwezigheid van mestvergisters bestaat de kans op waardedaling van huizen en op het wegblijven van toeristen in het buitengebied. Dit economisch verlies vermindert de economische winst van de mestvergister.

4. Een recente studie van Wageningen UR concludeert dat mestvergisting vanuit milieuoogpunt een korte termijn oplossing is en dat de echte oplossing voor het mestprobleem uit het streven naar gesloten kringlopen binnen de draagkracht van het ecosysteem zal moeten komen. Het volledige rapport vindt u hier. Het essay over mestvergisting vindt u op pagina 206 - 217.

5. Het standpunt van de tweedekamerfractie van de Partij voor de Dieren over mestvergisters vindt u hier.