Bijdrage aan debat Grond­be­drijf

Vandaag, donderdag 2 februari 2012, is het bijltjesdag voor Apeldoorn. Het uitstekende rapport van de enquêtecommissie heeft veel duidelijk gemaakt. De veel te grote ambities en de daarmee gepaard gaande risico’s hebben de gemeente Apeldoorn aan de rand van de afgrond gebracht. En nu zitten we met de gebakken peren: het regionaal bedrijventerrein Apeldoorn Zuid en de veel te hoge ambities in Zuidbroek hebben kostbare groene ruimte voor niets opgeslokt. Burgers zijn – vaak tegen hun wil – uitgekocht of zelfs onteigend. En de komende jaren moet de Apeldoornse belastingbetaler bloeden om alle schulden te voldoen.

De recente bezuinigingen, zoals op de kinderboerderij de Maten, op het Natuurhuis, op de stichting Daar, op de stichting Mudanthe, op de zwembaden en op de vele culturele- en sportverenigingen, zijn peanuts bij wat de gemeente, door veel te veel grondaankopen, aan schulden heeft. De gemeente is geen projectontwikkelaar en zij moet het grondbedrijf, dat een veel te groot risico vormt, zo snel mogelijk afstoten, als zij tenminste lering wil trekken uit de fouten uit het verleden. Enorme winsten, inderdaad, maar ook enorme verliezen.

Daarnaast is de gemeenteraad door het college in slaap gesust. Het college heeft waarschuwingen bewust genegeerd en deze niet aan de raad doorgegeven. Het hele vorige college was van de waarschuwingen door de ambtenaren op de hoogte. Waarom heeft geen enkele wethouder de moed gehad om de verantwoordelijke wethouder, de heer Metz, te corrigeren? Voormalig burgemeester de Graaf heeft de raadsleden afgelopen september, tijdens de laatste raadsconferentie, op het hart gedrukt dat zij in het college meer vertrouwen zouden moeten hebben. Na dit onderzoek van de enquêtecommissie zal dat vertrouwen er zeker niet groter op geworden zijn.

Het fietstasdossier was een andere zaak die de raad veel te laat onder ogen kreeg.

Dan is er ook de rol van de raad zelf. De raad heeft oogluikend toegestaan dat het grondbedrijf grote risico’s nam en heeft geaccepteerd dat het college benodigde informatie niet/veel te laat verstrekte. De raad maakte zodoende te weinig werk van zijn controlerende taak. Er is dus sterke behoefte aan kritischer raadsleden, die het lef hebben om moeilijke vragen te stellen.

Ook werkt het dualisme in de praktijk te weinig. In het huidige college zijn bijna alle grote partijen vertegenwoordigd: deze partijen bezetten in de gemeenteraad 24 van de 39 zetels, een grote meerderheid. Wat rest zijn de kleine partijen, die bij kritische vragen vaak genegeerd of weggehoond worden. Meestal staat al bij voorbaat vast dat kritiek kansloos is, omdat de coalitiepartijen per definitie voor zullen stemmen.

De grote vraag is nu hoe het financiële leed van de Apeldoornse burgers verzacht kan worden. In ieder geval moet worden gestopt met het te goedkoop verkopen van gronden aan projectontwikkelaars. Bovendien is de Partij voor de Dieren van mening dat burgers die tegen hun wil zijn uitgekocht of zelfs onteigend, in de gelegenheid moeten worden gesteld om hun voormalige grond, indien deze nog niet in gebruik is genomen, goedkoop terug te kopen.

Verder pleit de Partij voor de Dieren voor een verkenning om te bekijken in hoeverre ongebruikte grond terug kan worden gegeven aan de natuur, zodat b.v. het Beekbergerwoud kan worden uitgebreid. Mogelijk heeft Natuurmonumenten daar ook interesse in. Ook herbestemmen naar agrarisch (en dan duurzaam!) behoort tot de mogelijkheden.

Samenvatting:

Raadsleden moeten naar een kritischer houding t.o.v. het college streven, en de plannen van het college meer met de ogen van een kritische buitenstaander bezien, i.p.v. met de ogen van de eigen partijgenoot-wethouder.

Tenslotte zal de Partij voor de Dieren een motie indienen om te laten verkennen in hoeverre het mogelijk is om de niet in exploitatie genomen gronden een maatschappelijk nuttige bestemming te geven, bijvoorbeeld door ze aan de natuur terug te geven, door er werkelijk duurzame landbouw/veehouderij op te laten plaatsvinden, en door ex-bewoners de mogelijkheid te bieden hun oude plek weer in te nemen.