Bijdrage kern­ta­ken­dis­cussie van de Partij voor de Dieren

Geachte voorzitter,

In het licht van de bezuinigingen is de gemeenteraad een kerntakendiscussie begonnen. Vandaag zijn alle partijen gevraagd om hun politieke visie hierop te geven. Om dit te doen heeft de stuurgroep een aantal vragen gesteld. Voor de overzichtelijkheid zullen wij deze vragen, die u in de bundel vindt, achtereenvolgens beantwoorden.

VRAAG 1. Geef uw politieke visie op de toekomstige rolneming van de gemeente in de samenleving.

Onze politieke visie is gestoeld op het feit dat de mens haar eigen leefomgeving aan het vernietigen is en dat het hard nodig is om op een andere manier om te gaan met onze leefomgeving en onze medebewoners (dieren en andere mensen) op aarde om onze planeet leefbaar te houden. Duurzaamheid, mededogen, persoonlijke vrijheid en eigen verantwoordelijkheid zijn voor ons kernwaarden. Wij zullen op hoofdlijnen beschrijven wat volgens deze visie de gemeente (a) niet meer moet doen en (b) wat kerntaken moeten blijven.

(a) Wat geen kerntaken zijn

De Partij voor de Dieren is van mening dat grondverwerving, het bouwrijp maken van gronden en de verkoop daarvan geen gemeentelijke taak is. Met de komst van de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) zijn er betere instrumenten beschikbaar om invloed uit te oefenen op wat er waar gebouwd wordt. Actief grondbeleid is daarom onnodig geworden. Bovendien is de verwachting van het Sociaal Cultureel Planbureau dat de Apeldoornse bevolking vanaf 2030 zal krimpen, waarschuwt de Provincie dat er in Gelderland veel te veel woningen gepland zijn en wordt de behoefte aan bedrijventerreinen al jaren overschat. In de toekomst is redelijkerwijs te verwachten dat grond als belegging veel minder loont dan het tot nu toe heeft gedaan en dat er grotere (financiële) risico’s te verwachten zijn.

Wat de gemeente in onze ogen ook niet meer doet, zijn grote infrastructurele projecten op het gebied van autoverkeer (wegen en parkeergarages). In het kader van een duurzame samenleving en de te verwachten brandstoffenschaarste moet het autoverkeer ontmoedigd worden. Openbaar vervoer en fietsgebruik zouden gestimuleerd moeten worden. Extra ringwegen, meer parkeerplaatsen etc. bevorderen juist het autogebruik en dat is precies wat we niet willen.

Als derde punt wat de gemeente niet meer zou moeten doen, is de ontwikkeling van het LOG. Intensieve veeteelt past niet bij de huidige publieke opinie. Het is niet duurzaam, niet diervriendelijk, levert een lelijk landschap op en brengt enorme gezondheidsrisico’s met zich mee voor de bevolking. De gemeente zou niet nog meer geld moeten verspillen aan een dergelijke ontwikkeling.

Ten vierde vinden wij dat “prestigeprojecten”, zoals het binnenhalen van HBO- en WO-instellingen, het verfraaien van de binnenstad en andere projecten om Apeldoorn op de kaart te zetten, geen gemeentelijke kerntaak is. Dit zijn prima projecten om uit te voeren wanneer er geld over is. Maar in tijden van bezuinigingen kan het gemeentelijk budget beter ingezet worden op het behoud van de bestaande kwaliteiten.

(b) Wat kerntaken blijven

De Partij voor de Dieren vindt duurzaamheid de belangrijkste kerntaak van de gemeente. Dit betekent dat we af moeten van het korte termijndenken (namelijk tot aan de volgende gemeenteraadsverkiezingen) en de effecten van maatregelen op de lange termijn moeten bekijken. Dit levert niet direct besparingen op, maar kost de samenleving op den duur het minst en leidt tot de beste oplossingen. Duurzaamheid splitsen wij op in 3 onderdelen, te weten:

1. planet (natuur en milieu)

2. people (mensen, sociale samenhang)

3. profit (het draaiende houden van de maatschappij.

Qua natuur en milieu valt te denken aan het zorgen voor dieren in nood, natuurbehoud en –ontwikkeling, het verminderen van energieverbruik en het stimuleren van alternatieve energiebronnen. Onze hoge ambities op dit terrein mogen we niet laten versloffen door bezuinigingen en de economische crisis. Het is nu al 1 minuut voor 12, dus als we niet verder aan de weg blijven timmeren dan zullen wij en onze kinderen op korte termijn hiervan de negatieve gevolgen ondervinden.

Qua mensen is het een gemeentelijke taak om er met onze burgers voor te zorgen dat mensen onderling en met dieren vreedzaam en op een goede manier met elkaar samenleven in buurten en dorpen. Verenigingen en maatschappelijke organisaties (sport, kunst en cultuur, kerken, scholen, zorginstellingen enzovoort) kunnen hieraan een belangrijke bijdrage leveren en moeten door de gemeente financieel ondersteund worden.

Qua profit is het een gemeentelijke taak om initiatieven van burgers, werkgelegenheid en duurzame bedrijvigheid mogelijk te maken en te stimuleren.

VRAAG 2. Benoem enkele belangrijke zoekdomeinen voor verandering

Naast de eerder genoemde taken, die wij niet als kerntaak betitelen, is er een aantal die volgens ons wel een kerntaak zijn, maar die anders/beter ingericht zouden kunnen worden. We denken dat dit niet meteen tot besparingen kan leiden, maar wel op termijn.

Wij zijn van mening dat het een gemeentelijk kerntaak is om te zorgen voor kwetsbaren in de samenleving. Dit is volgens ons echter wel een zoekdomein voor verandering. Als we kijken naar armoedebestrijding dan blijkt Apeldoorn ongeveer 4x zoveel uit te geven als door de wet wordt voorgeschreven. Daarbij valt het ons op dat we meer investeren in het verzorgen van onze burgers dan dat we hen stimuleren om – indien mogelijk – weer zelfstandig te worden. Dit is voor niemand goed: niet voor de mensen die het echt nodig hebben; niet voor de mensen die niet in staat zijn om uit de armoede te komen terwijl dit met wat hulp best had gekund en niet voor de gemeenschap, die hieraan veel geld kwijt is en wat kan leiden tot het verkleinen van de solidariteit tussen arm en rijk.

Hetzelfde geldt voor de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning. Dit zien wij als een tweede zoekdomein. Bij het overnemen van taken uit de AWBZ, wilden wij met minder geld dezelfde dienstverlening blijven aanbieden aan onze burgers. Dat is heel nobel, maar financieel onhoudbaar, zeker nu de samenleving vergrijst en het beroep op WMO-voorzieningen stijgt. We moeten andere, goedkopere alternatieven ontwikkelen en meer bekijken wat burgers zelf nog kunnen doen en kunnen bijdragen.

Het derde zoekdomein dat wij willen aandragen is de door ons gesubsidieerde organisaties. Wij denken dat er winst te behalen valt in een betere samenwerking en afstemming tussen de organisaties onderling. Bijvoorbeeld door het delen van gebouwen/vergaderlocaties. Een goed voorbeeld vonden wij dat het maatschappelijk werk een werkplek heeft op scholen. Ook zijn wij van mening dat een meer ondernemende houding van maatschappelijke organisaties en meer samenwerking met het bedrijfsleven de levensvatbaarheid van deze organisaties ten goede zou komen. Te denken valt aan een samenwerking tussen Kröller-Müller en CODA.

VRAAG 3. Tot slot de vraag: welke gevolgen heeft onze visie voor de prioriteitstelling in het gemeentelijk strategisch kader?

Zoals uit de punten blijkt, die ik in mijn bijdrage heb genoemd, heeft dit enkele gevolgen voor de prioriteitstelling in het strategisch kader. De Partij voor de Dieren is van mening dat het oog houden voor bestaande kwaliteiten op dit moment belangrijker is dan het werken aan een scherper profiel.

De punten die volgens ons minder prioriteit zouden moeten hebben, zijn:

1. het keren van de jonge vlucht en

2. een mooie en levendige binnenstad

De punten die volgens ons meer prioriteit zouden moeten hebben, zijn:

1. duurzaamheid

2. goed en sociaal klimaat voor mensen en dieren

De versterking van de relatie burger – overheid, op basis van actieve wederkerigheid is volgens ons nodig om ook in de toekomst bestaande kwaliteiten van Apeldoorn betaalbaar te houden.

Hierbij beëindig ik de bijdrage van de Partij voor de Dieren aan de kerntakendiscussie. We hopen voldoende stof te hebben aangedragen voor een vruchtbare discussie en hopen op een wijze en duurzame besluitvorming. Voorzitter, dank u wel.

Harry Voss