Bijdrage Meerjaren Programma Begroting 2014-2017

Geachte voorzitter,

De nota van aanbieding draagt als titel: Apeldoorn herstelt! Een betere titel was wellicht geweest: Apeldoorn steekt de kop in het zand!

De Partij voor de Dieren vindt de begroting niet realistisch. Het gaat uit van te rooskleurige cijfers als het bijvoorbeeld gaat om cruciale posten als bijstand, zorg en welzijn. Daarbij ademt met name de nota, maar ook de begroting, uit dat men een spoedig economisch herstel verwacht of beter gezegd daarop hoopt. Steeds meer economen en trendwatchers verwachten echter dat de tijd van economische groei voorbij is. Wij consuminderen omdat onze kasten uitpuilen van de spullen, omdat het steeds normaler wordt om gebruik belangrijker te vinden dan bezit en omdat steeds meer mensen beseffen dat we zuiniger om moeten gaan met onze aarde en grondstoffen. Ervan uitgaande dat economische groei tot het verleden behoort, dienen we onze koers radicaal te verleggen.

En dat brengt me bij het volgende punt. Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde aan de Erasmusuniversiteit, toont aan dat we op het kantelpunt zitten van de ene soort samenleving naar een andere. Van een samenleving die top-down georganiseerd is en inteert op allerlei fossiele brand- en grondstoffen naar een duurzame netwerksamenleving. Zo’n kantelpunt is een bijzonder moment dat maar 1x per 50/60 jaar voorkomt. Het is een spannende tijd vol veranderingen, waarin een strijd bestaat tussen mensen die vast willen houden aan oude gebruiken en rechten en mensen die noodzakelijke vernieuwing nastreven. Deze vernieuwers zorgen voor allerlei initiatieven van onderop, van zorg tot bouw en van energie tot voedsel. Ook in Apeldoorn. Voor het geval u wilt weten, wie dat zijn: we organiseren volgend jaar een reeks bijeenkomsten over Apeldoorn in transitie, waarbij dit soort lokale “do-it-yourself burgers” aan het woord komen. U bent van harte uitgenodigd!

De vraag is: wat doet de gemeente om deze initiatieven aan te jagen en verder te helpen? Te weinig. Het college vraagt namelijk wel om een ‘aanjaagbudget’ en een lobbybudget. Het aanjaagbudget is bedoeld “om met geld, geld te maken” (dit klinkt overigens eerder als een slogan voor een dubieus beleggingsproduct dan een serieus onderdeel van een begroting) en het lobbybudget wordt ingezet om de gemeentelijke lobby bij geldschieters te intensiveren. Dat is top-down en achterhaald. Wat ons betreft worden deze budgetten volledig ingezet voor duurzame, liefst non-profit, initiatieven, die er in onze gemeente gelukkig volop te vinden zijn. Wat door het college een “bescheiden” budget wordt genoemd, is voor dit soort initiatiefnemers veel waard. Zij worden met dit budget in staat gesteld om zelf te lobbyen en projecten op te starten, indien nodig met ondersteuning van de gemeente. Wij zullen hiertoe een amendement indienen.

Het valt verder op dat er van de vier genoemde ambities in de structuurvisie “Apeldoorn biedt ruimte” maar drie overgenomen zijn in de MPB. De belangrijkste ambitie voor de transitie naar een duurzame netwerksamenleving, te weten lokale duurzaamheid, wordt niet genoemd. Wat de Partij voor de Dieren betreft is dat een blamage. Hier in Apeldoorn moeten we zo snel mogelijk omschakelen naar een circulaire en duurzame economie. Dat betekent streven naar ons eigen voedsel, onze eigen energie en hergebruik van grondstoffen.

Wat moeten we niet doen? We gaan niet bijdragen aan de aansluiting op het regionaal biogasnetwerk. Dit heeft niets te maken met duurzaamheid. De intensieve veehouderij is één van de meest vervuilende bedrijfstakken in Nederland en wordt op allerlei manieren gesubsidieerd. Het is onbegrijpelijk dat burgers, van wie een meerderheid tegen megastallen is, nu alweer moeten meebetalen aan het oplossen van een probleem dat deze bedrijfstak over zich zelf afroept, namelijk het mestoverschot. Wanneer een bedrijf als de Koninklijke Talens afvalstoffen heeft die ontstaan bij de verfproductie dan verwachten wij toch ook dat zij zelf voor de kosten van de afvalverwerking opdraait? Waarom subsidiëren wij wel oplossingen voor het probleem van boeren?

Verder zijn de mestvergistingsinstallaties zeer omstreden. Er worden vaak allerlei co-substraten toegevoegd met als resultaat extra stankoverlast en gevaarlijke installaties! Verder is mestvergisting nog steeds niet rendabel te maken ondanks, EN DAAR GAAN WE WEER, forse subsidies uit allerlei subsidiepotjes! De partij voor de Dieren is van mening dat iedere politieke partij die zegt voor de belangen van de burgers op te komen tegen de bijdrage moet zijn die de Gemeente Apeldoorn voor dit doel ter beschikking wil stellen! Wij zullen een amendement indienen om dit budget extra in te zetten voor energieke scholen, sportverenigingen en/of wijken die zelf energie gaan opwekken bijvoorbeeld door middel van zonnepanelen.

Tot slot nog een aantal puntjes op de i.

Dit college krijgt het voor elkaar om voor de zoveelste keer abusievelijk de post “Reductie subsidie dierenasiel” op te nemen in het samenvattend overzicht op pagina 27. Hoe vaak moeten wij het college er nog op attenderen dat het asiel geen subsidie ontvangt, maar een contract heeft om een wettelijke taak uit te voeren namens de gemeente, te weten de opvang van zwerfdieren.
Aansluitend hierop komt het volgende probleem: door de economische crisis komen er steeds meer zwerfdieren. Veel mensen in financiële problemen bezuinigen namelijk op huisdieren wat betreft voeding, medische verzorging of worden gedumpt. Meer zwerfdieren leidt tot hogere opvangkosten voor de gemeente en veel dierenleed. Daarom dienen we een amendement in om dit probleem aan te pakken. Wij halen de dekking hiervoor uit het budget van de gemeenteraad. Raadsleden kunnen nu weer elke week gratis bij de gemeente eten. Dit vinden wij onnodig. Wij stellen voor dat iedereen zelf de maaltijdkosten betaalt of dat de maaltijdvoorziening wordt afgeschaft.
Er wordt in de MPB weinig aandacht besteed aan onze toezichthouders in de openbare ruimte, de dienst THOR. De Partij voor de Dieren is van mening dat er een uitbreiding moet komen bij de THOR. Eén van de meest gehoorde klachten bij de burgers van Apeldoorn is dat er veel regels zijn waar wij als burgers achter staan maar dat er vervolgens veel te weinig gehandhaafd wordt. Met meer mankracht zal men meer prioriteit kunnen geven aan zaken als: handhaving bij milieu overtredingen, handhaving vuurwerkverbod, controle op werking luchtwassers bij veehouderijen, controle op en aanpak van zwerfafval en toezicht bij evenementen met dieren.

Wij dienen voor de uitbreiding van de THOR een amendement in en halen dekking hiervoor uit het budget van het bestuur, te weten het aantal wethouders. In de begroting wordt al uitgegaan van een wethouder minder. Dat is eigenlijk gewoon terug naar de oude situatie. Wij vinden dat daarnaast nog wel wat extra inzet mag worden gevraagd. Tenslotte heeft de gemeente een voorbeeldfunctie en vragen steeds meer bedrijven hun werknemers ook om hun arbeidstijd te verkorten. In verschillende gemeenten zijn wethouders al in deeltijd (o,8) gaan werken. Wij stellen voor om dat ook in Apeldoorn te realiseren.

Voorzitter, ik ga afsluiten. De Partij voor de Dieren is niet tevreden over deze MPB. Wij stellen vast dat onze samenleving zich op een kantelpunt bevindt. Maar het college stelt eigenlijk voor om op dezelfde weg door te gaan, als we altijd hebben gedaan. Business as usual. Wij stellen voor om radicaal in te zetten op een koerswijziging naar een echt duurzame samenleving van onderop. Alleen daar spelen we de beperkte investeringsbudgetten voor vrij.

Plaatsvervangend fractievoorzitter Maaike Moulijn in de Raadszaal