Schrif­te­lijke vragen over "Apeldoorn Bomenstad"

Beantwoording vragen:

Algemeen

Zoals inmiddels bekend is geworden mag Apeldoorn zich tot mei 2019 Bomenstad van Europa noemen. Wij zijn daar trots op. Het past bij de stad die we zijn: een stad met een sterke groene uitstraling die wij met zorg en kwaliteit hoog houden.

De gemeente heeft een bestand van 68.000 gemeentelijke bomen en daarnaast vele 1000-den bomen op particulier terrein. Voor de gemeentelijke bomen doen wij ons best om dit bestand gezond te houden. Kappen is soms een onvermijdelijke maatregel. Daar zijn verschillende redenen voor. Bomen kunnen niet meer vitaal of gevaarlijk zijn, er kunnen teveel bomen op een te kleine ruimte staan, er kan een ontwikkeling zijn die het handhaven van de boom onmogelijk maakt, er kan een juridische reden zijn, etc. Voor de beoordeling van kapvergunningsaanvragen hanteren wij een reeks criteria die zorgvuldig gewogen en ook nog eens door een bomencommissie getoetst worden. Een en ander zoals vastgelegd in de APV. Het functioneren van de bomencommissie evalueren wij in de loop van dit jaar.

Als we er vanuit gaan dat een boom gemiddeld 80 tot 100 jaar oud wordt (in de praktijk halen veel bomen in de stad dat niet) is voor een bestand van 68.000 bomen een uitval van 700 á 800 stuks normaal te noemen. Tegenover de uitval van bomen staan de bijgroei en de nieuw geplante bomen. Hoewel wij die balans niet nauwgezet registreren hebben wij wel indicaties dat deze per saldo in evenwicht is. Zo weten wij bijvoorbeeld dat de gemeente zelf jaarlijks meer nieuwe bomen aanplant dan dat er worden gekapt (± 650 bomen aangeplant; ± 600 bomen gekapt). Naast de aantallen bomen is voor de groene beleving ook de ontwikkeling van het kronenvolume van belang. Het kappen van volgroeide bomen in oudere wijken heeft daardoor een grotere impact dan het kappen van jonge bomen in nieuwere wijken. In de jongere wijken zien we daarentegen juist veel bijgroei.

Omdat wij signaleren dat in de komende decennia meer uitval van oudere bomen is te verwachten hebben wij in de komende 4 jaar 1,6 miljoen investeringsruimte voor de vernieuwing van het bomenbestand gereserveerd. Daarnaast blijven wij investeren in een groene kwaliteit van nieuwe wijken.

Vraag:

Klopt het dat Apeldoorn zichzelf genomineerd heeft voor deze prijs? Zo ja, waarom heeft de

gemeente zichzelf genomineerd en vindt u niet dat Apeldoorn minder bomen zou moeten

kappen om voor deze prijs in aanmerking te komen? Zo nee, is het college van mening dat

Apeldoorn de titel ‘European City of Trees’ daadwerkelijk verdient? Licht uw antwoord alstublieft toe.

Antwoord:

Het klopt dat Apeldoorn heeft gereageerd op een oproep van de nederlandse afdeling van de European Arboricultural Council (EAC). Wij hebben dit gedaan in de volle overtuiging dat Apeldoorn een stad is die goed met haar bomen omgaat. Zoals u inmiddels bekend zal zijn is dit juist ingeschat, want wij zijn uitgeroepen tot European City of Trees.

Het bomenbestand is een belangrijk deel van ons natuurlijk kapitaal, dat wij vanuit een langdurige groene traditie hebben opgebouwd. Dat blijkt onder andere uit het groenbeleid, het groenplan waar wij op 24 januari met de gemeenteraad over hebben gesproken, de investering die wij doen van € 1,6 miljoen om een begin te maken met de vernieuwing van het bomenbestand. Ook hebben wij een innovatieve beheershandleiding voor bomen en heeft Apeldoorn landelijke en internationale bekendheid rond de innovaties voor groeiplaatsen – het fundament - van stadsbomen. Met name met de introductie van de zogenaamde boombunkers heeft Apeldoorn internationaal naam gemaakt. Regelmatig krijgen wij bezoek van vakcollega’s en kennisinstellingen rond dit laatste onderwerp. Zoals onlangs nog een delegatie van Finse bomendeskundigen. Verder worden in Apeldoorn examens afgenomen voor mensen die in Nederland gecertificeerd worden als bomenvakman en hebben wij een zeer deskundige bomenbeheergroep. Andere gemeenten kijken met jaloerse blik naar ons register met maar liefst 5000 bomen met een bijzondere status met erfgoedwaarde en de wijze waarop wij deze koesteren.

Vraag:

Deze nominatie roept onder Apeldoorners verbazing, frustratie en onbegrip op: in hun eigen buurt zien inwoners steeds meer bomen gekapt worden, aan de andere kant wordt de gemeente beloond met een nominatie en wellicht ook een prijs. Begrijpt het college deze gevoelens en wat is haar reactie hier op?

Antwoord:

Wij herkennen en begrijpen de tegengestelde gevoelens die het kappen van bomen kan oproepen. Mensen die gehecht zijn aan het groen in hun woonomgeving vinden het jammer als bomen gekapt moeten worden. Anderzijds zien wij ook een ‘not in my backyard’ effect bij bomen waarbij mensen overlast ondervinden van schaduw, bladmassa of bladluis van een boom dichtbij hun eigen woning. Als college staan wij voor de handhaving van een hoogwaardig bomenbestand. Tegelijk wegen wij de belangen van alle Apeldoorners en dat is balanceren, waarbij soms de balans naar kappen door slaat.

Overigens zijn bomen niet de enige dragers van de groene kwaliteit van Apeldoorn. Wij investeren elk jaar in de versterking van de groene mal. Dat leidt niet altijd tot massa’s nieuwe bomen maar wel tot vele hectares nieuwe natuur, zoals bijvoorbeeld in het Weteringse Broek en het Beekbergse broek.

Vraag:

Is het college bereid om beter te communiceren over voorgenomen bomenkap? Zo ja, hoe?

Antwoord:
Communicatie over het voorgenomen kappen van bomen krijgt standaard veel aandacht. Er zijn nu en dan incidenten maar dat is vaak een gevolg van tegengestelde belangen of meningen. Hoewel wij onderkennen dat communicatie altijd beter kan zien wij op dit moment geen aanleiding anders te werk te gaan.

Vraag:

Hoe ziet het bomenbestand er uit 10 jaar na invoering van het nieuwe kapbeleid? En is het
college bereid om dit beleid nogmaals te evalueren? Kan bij de beantwoording gebruik

gemaakt worden van luchtfotografie en/of de Gelderse bomenmonitor?

Antwoord:

Er is geen recente evaluatie van de ontwikkeling van de bomenbestand. Om dat op een objectieve en betrouwbare wijze te doen is een ingewikkeld onderzoek nodig. Wij gaan vooralsnog uit van het jaarlijks onderzoek naar de groenbeleving van de Apeldoorners. Daaruit blijkt dat de Apeldoorners zeer tevreden zijn met de hoeveelheid groen, maar dat de uitstraling beter kan. Zoals aangegeven investeren wij in een gezond en aantrekkelijk bomenbestand voor de toekomst. De erkenning dat wij Europese bomenstad zijn geworden zien wij als een bevestiging daarvan.

Vraag:

Er komt steeds meer protest tegen bomenkap. Hoe zouden inwoners beter betrokken kunnen worden, of meer inspraak kunnen krijgen in de besluitvorming voor er besloten wordt al of niet tot kap over te gaan? En hoe ziet het college deze ontwikkeling in relatie tot de omgevingsvisie, waarbij het proces steeds meer van belang is en inwoners (deels) met elkaar gaan bepalen wat wel en niet kan in hun buurt?

Antwoord:

Zoals geschetst onder vraag 2 zijn er vaak verschillende en ook tegengestelde zienswijzes op de kap van bomen. Of de protesten tegen kappen hierin de overhand hebben weten wij niet. Zo wijzen wij vaak verzoeken om gemeentelijke bomen te kappen op voorhand af zonder dat dat onderdeel wordt van het publieke debat. Omdat wij bijvoorbeeld vinden dat grotere bomenstructuren prevaleren boven buurtgroen. Daarentegen leggen wij vragen voor kappen op een kleiner schaalniveau juist terug in de buurt in het besef dat daar het grootste belang ligt. Daarbij bemerken wij dat er vaak tegengestelde meningen zijn, waarbij de balans de ene keer naar behoud en soms naar kappen doorslaat. Zoals aangeven vinden wij het belangrijk om zorgvuldige afwegingen tussen verschillende belangen te maken.

Hoe dit precies zijn beslag gaat krijgen in de omgevingsvisie kunnen wij op dit moment niet zeggen. Groene waarden zullen daarin zeker een plek krijgen, zoals ook al blijkt in het groenplan dat wij in overleg met de gemeenteraad en met verschillende partijen ontwikkelen. In de huidige structuurvisie is het zorgvuldig omgaan met groene waarden één van de principes.

Vraag

Welke mogelijkheden zijn er voor een gemeente om projectontwikkelaars als voorwaarde mee te geven dat in het ontwerp rekening gehouden moet worden met bestaande bomen, om kap te voorkomen?

Antwoord:

Dat doen we al. Aan grotere projecten ligt een stedenbouwkundig plan ten grondslag. Onderdeel daarvan is een inventarisatie en het zoveel mogelijk inpassen van bestaande waardevolle bomen. Daarbij wordt de waarde van de beplanting geschat en integraal gewogen met andere belangen in het project. Het in balans krijgen van programma van eisen en de exploitatie van een project is, zeker in een binnenstedelijk gebied, een complex proces, waarin het onvermijdelijk is om lastige keuzes te maken tussen meerdere ambities. In de weging vinden wij het belangrijk dat er een uitkomst is waarbij te behouden bomen voldoende toekomstkansen hebben. Het heeft immers geen zin om bomen te behouden als de groeicondities minimaal zijn. Daarom vinden wij dat er ook aandacht moet zijn voor nieuwe op de toekomst gerichte aanplant die aansluit bij de groene ambities van Apeldoorn. De recente casus Julianalocatie is een voorbeeld van een dergelijk lastig keuzeproces, waarbij enerzijds een balans is gezocht tussen te behouden en te kappen bomen en anderzijds nieuwe bomen geplant worden om de groene structuur van de wijk te herstellen en te versterken. De inspraakreacties hebben hierin een belangrijke plaats gekregen.