Schrif­te­lijke vragen over houtstook en code rood


Indiendatum: 24 jan. 2025

De afgelopen week was het regelmatig code rood of oranje op de stookwijzer van RIVM. Dat betekent dat houtstook voor extra veel overlast en luchtverontreiniging zorgt. Dit is voor iedereen schadelijk, maar vooral voor mensen met luchtwegaandoeningen. Desondanks ontvingen wij klachten van inwoners over buren die toch gewoon door stookten, met als gevolg grote overlast en toename van gezondheidsklachten.

 

Om de luchtkwaliteit te verbeteren en gezondheidsschade te beperken, hebben of overwegen verschillende gemeenten een stookverbod in de APV en/of het omgevingsplan op momenten dat er sprake is van code oranje en code rood. Voorbeelden zijn de gemeenten Voorst, Venray, Amersfoort, en Utrechtse Heuvelrug.

 

Gemeente Apeldoorn wil graag een gezonde gemeente zijn en de luchtkwaliteit verbeteren. In dat kader stelt de Partij voor de Dieren de volgende vragen:

 

  1. Overweegt het college ook om een stookverbod op te nemen in de APV of het omgevingsplan? Zo ja, wanneer? Zo nee, waarom niet?
  2. Houdt de gemeente de overlastmeldingen van houtstook bij? Zo ja, kunnen wij hierover cijfers ontvangen van de laatste jaren want betreft aantallen en locaties? Zo nee, waarom niet?
  3. Op de gemeentelijke website staat dat de gemeente weinig mogelijkheden (heeft) om stookoverlast tegen te gaan. Inwoners worden daarom niet gestimuleerd om contact op te nemen met de gemeente, maar het zelf met de buren te regelen. De Raad van State heeft echter een paar jaar geleden de gemeente Helmond op de vingers getikt omdat zij te weinig deden met de klachten over houtstookoverlast.[1] Correspondeert de informatie op de gemeentelijke website wel met de uitspraak van de Raad van State? Zo ja, hoe? Zo nee, gaat het college deze informatie aanpassen?
  4. Naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State is er een pilot gestart en daaruit is een hulpmiddel voor gemeenten ontwikkeld[2]: de routewijzer houtstook en overlast. Gebruikt de gemeente Apeldoorn deze routewijzer? Zo ja, hoe merken inwoners dat? Zo nee, waarom niet?
  5. Op de houtstookwijzer kunnen inwoners wel meldingen doen zodat er meer bekend wordt over de mate van overlast. Veel gemeenten zijn aangesloten bij de houtstookwijzer zodat zij deze meldingen ontvangen[3]. Waarom is de gemeente Apeldoorn niet aangesloten bij de houtstookwijzer?
  6. Steeds meer gemeenten hebben de ambitie om in de toekomst houtstookvrij te worden zodat de luchtkwaliteit verbetert. De gemeente Utrecht wil in 2030 houtstook gaan verbieden en stelt bijvoorbeeld al extra eisen aan nieuwbouwwoningen. Ook de gemeente Apeldoorn wil de luchtkwaliteit verbeteren en streeft ernaar om te gaan voldoen aan de (nieuwe) streefwaarden voor luchtkwaliteit van de Wereld Gezondheidsorganisatie. Overweegt het college in het kader van de ambities rondom luchtkwaliteit en een gezonde gemeente om ook maatregelen tegen houtstook te treffen? Zo ja, wanneer is het college van plan hiertoe een voorstel voor te leggen aan de raad? Zo nee, waarom niet?

 

Maaike Moulijn

Partij voor de Dieren

 


 


[3] https://iplo.nl/thema/lucht/houtstook-stookwijzer/stookwijzer-aangesloten-gemeenten/

 

 

Voorbeelden:

https://www.amersfoort.nl/stook-geen-hout-bij-code-rood-oranje

 

https://www.voorst.nl/nieuws/artikel/stookverbod-bij-ongunstige-weersomstandigheden

 

Wist je dat?

  • Een avond hout stoken in een kachel, stoot evenveel fijnstof uit als een autorit van 1.000 kilometer.
  • Blootstelling aan houtrook kan directe klachten aan de luchtwegen geven zoals hoesten en benauwdheid. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat blootstelling aan houtrook leidt tot meer (ziekenhuisopnamen voor) hart- en vaataandoeningen.
  • Rook kan via ramen en ventilatieroosters bij de buren binnendringen.
  • 1,2 miljoen mensen in Nederland een longaandoening hebben en 1,7 miljoen last hebben van hart- en vaatziekten? Voor deze mensen is fijnstof extra gevaarlijk voor gezondheid.
  • ouderen en kinderen eerder last hebben van houtstook?

 

Longarts Ismé de Kleer:

“Als longarts krijg ik altijd een beetje buikpijn bij het zien en ruiken van houtstook. Wanneer je in je huis hout stookt, ontstaat er rook met schadelijke stoffen zoals fijnstof, PAK’s, benzeen en koolstofmonoxide. Deze schadelijke stoffen zijn een risico voor zowel je eigen gezondheid als die van je omgeving. 1 op de 4 Nederlanders heeft regelmatig tot vaak overlast van houtstook in de omgeving. Houtstook is voor niemand gezond en zonder gevaar, maar ouderen, kinderen en mensen met problemen aan hun luchtwegen, en met hart – en vaatziekten kunnen er extra last van hebben.”

Bron: https://www.ggdnog.nl/nieuws/de-houtkachel-aan-is-niet-zonder-gevaar-voor-de-gezondheid

 

Indiendatum: 24 jan. 2025
Antwoorddatum: 19 feb. 2025

Beantwoording vragen:

1.   Overweegt het college ook om een stookverbod op te nemen in de APV of het omgevingsplan?
Zo ja, wanneer? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Neen, er zijn geen concrete plannen om regels in APV of omgevingsplan op te nemen om houtstook te reguleren. Wij zien hiertoe geen directe aanleiding en bovendien zijn regels hieromtrent moeilijk te handhaven.

2.   Houdt de gemeente de overlastmeldingen van houtstook bij? Zo ja, kunnen wij hierover cijfers ontvangen van de laatste jaren want betreft aantallen en locaties? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Ja, meldingen worden bijgehouden. In de afgelopen 3 jaren waren dat er resp. 14, 24 en 27. De meldingen komen van verspreid over de stad en ook enkele uit de dorpen.

3.   Op de gemeentelijke website staat dat de gemeente weinig mogelijkheden (heeft) om stookoverlast tegen te gaan. Inwoners worden daarom niet gestimuleerd om contact op te nemen met de gemeente, maar het zelf met de buren te regelen. De Raad van State heeft echter een paar jaar geleden de gemeente Helmond op de vingers getikt omdat zij te weinig deden met de klachten over houtstookoverlast. Correspondeert de informatie op de gemeentelijke website wel met de uitspraak van de Raad van State? Zo ja, hoe? Zo nee, gaat het college deze informatie aanpassen?

Antwoord:
Ja onze informatie is correct. In de uitspraak waar naar verwezen wordt baseerde de rechter zich op een advies van de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak (StAB). In dit advies wordt ook voorlichting en overleg als eerste stap genoemd bij overlastmeldingen. Bij aanhoudende overlast wordt een hardere aanpak geadviseerd. Dat is, indien noodzakelijk, ook de lijn die wij volgen en openstaat.

4.   Naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State is er een pilot gestart en daaruit is een hulpmiddel voor gemeenten ontwikkeld: de routewijzer houtstook en overlast. Gebruikt de gemeente Apeldoorn deze routewijzer? Zo ja, hoe merken inwoners dat? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
De routewijzer in kwestie is een instrument gemaakt voor een wijkgerichte aanpak en kent 3 onderdelen; de zachte aanpak (voorlichting en advies), handhaven bij overlastsituaties en tot slot het opstellen van lokale regels. Zoals ook al in het voorgaande antwoord is verwoord werken wij in principe volgens de eerste twee onderdelen van de routewijzer. Voor het opstellen van lokale regels zien wij geen aanleiding.

5.   Op de houtstookwijzer kunnen inwoners wel meldingen doen zodat er meer bekend wordt over de mate van overlast. Veel gemeenten zijn aangesloten bij de houtstookwijzer zodat zij deze meldingen ontvangen. Waarom is de gemeente Apeldoorn niet aangesloten bij de houtstookwijzer?

Antwoord:
Apeldoorn is niet aangesloten omdat wij niet actief deelnemen aan het Schone Luchtakkoord (SLA) en. Wel handelen we ‘in de geest van het SLA’ en streven we succesvol dezelfde doelen na t.a.v. de lokale luchtkwaliteit zoals die gelden binnen het SLA.
De optie om overlastmeldingen via de reguliere (gemeentelijke) weg in te dienen is in onze ogen voor inwoners helder genoeg en afdoende.


6.   Steeds meer gemeenten hebben de ambitie om in de toekomst houtstookvrij te worden zodat de luchtkwaliteit verbetert. De gemeente Utrecht wil in 2030 houtstook gaan verbieden en stelt bijvoorbeeld al extra eisen aan nieuwbouwwoningen. Ook de gemeente Apeldoorn wil de luchtkwaliteit verbeteren en streeft ernaar om te gaan voldoen aan de (nieuwe) streefwaarden voor luchtkwaliteit van de Wereld Gezondheidsorganisatie. Overweegt het college in het kader van de ambities rondom luchtkwaliteit en een gezonde gemeente om ook maatregelen tegen houtstook te treffen? Zo ja, wanneer is het college van plan hiertoe een voorstel voor te leggen aan de raad? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
In lijn met onze doelstellingen t.a.v. Brede Welvaart werken we aan een ‘Gezonde Stad’. In dat spoor is er ook zeker aandacht voor schone lucht in Apeldoorn. Concrete maatregelen tegen houtstook, naast de bestaande voorlichting, worden op dit moment niet overwogen. De lokale situatie geeft daartoe op dit moment geen directe aanleiding. Bovendien vragen nieuwe regels en maatregelen capaciteit en middelen die op dit moment schaars zijn.