Schriftelijke vragen over wespen en voorlichting over wespen

Vragen
Schriftelijke vragen over wespen en voorlichting over wespen

Vragen Antwoorden

Indiendatum: 24 aug. 2023

Na de nationale vogel-, bijen- en vlindertellingen, vond eind augustus vorig jaar de eerste Nationale Wespentelling plaats. Deze telling, georganiseerd door de Wespenstichting, is niet alleen bedoeld om een actueel beeld te krijgen van de stand van wespen in Nederland, maar ook om meer bewustzijn te kweken voor het nut van wespen, als poging om ze van hun negatieve imago te verlossen.

Net als bijen zijn wespen namelijk belangrijke bestuivers van bloemen. Daarnaast vangen ze vliegen, dazen en muggen, dieren die mensen vaak (ook) als plaagdieren zien. Ook ruimen ze kadavers op in de natuur.

Het ‘agressieve’ beeld dat mensen vaak bij wespen hebben is een overdreven stereotype: wespen steken alleen als ze zich bedreigd voelen, bijvoorbeeld door mensen die ze proberen weg te slaan. Van de 10 wespensoorten die voorkomen in Nederland zijn bovendien maar 2 soorten aangetrokken tot zoete drankjes, de zogeheten limonadewespen, en enkel gedurende de zomer.

Door dit foute beeld dat mensen hebben van wespen worden wespennesten meestal chemisch bestreden. Dat is dodelijk voor alle nuttige bestuivers en opruimers en er komen chemische bestrijdingsmiddelen in het milieu terecht die ook giftig zijn voor huisdieren en andere insecten. Op de website van de gemeente staat: “Wespen in of rond uw woning kunt u zelf laten bestrijden door een ongediertebestrijdingsbedrijf. Een bijennest in een openbaar gebouw of in de openbare ruimte, kunt u melden bij Circulus.”

In de dierenwelzijnsnotitie paragraaf 4.4 staat dat preventieve maatregelen van hinderlijk genoemde dieren de voorkeur hebben boven vernietiging. De SP en de Partij voor de Dieren hebben hierover de volgende vragen:

Is het college het met de SP en de Partij voor de Dieren eens dat ook wespen bescherming verdienen en nuttig zijn voor de biodiversiteit en natuur? Zo nee, waarom niet?
Is het college het met ons eens dat het advies (verwijzingen naar een ongediertebestrijdingsbedrijf) niet past bij de voorkeur voor preventieve maatregelen uit de dierenwelzijnsnotitie? Zo ja, is het college bereid om de tekst op de website aan te passen? Zo nee, waarom niet?
Wat gebeurt er als er een wespennest gemeld wordt bij Circulus? Wordt er dan gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen? Worden er ook preventieve maatregelen gebruikt of wordt er besloten om wespennesten te laten zitten?
Is het college bereid om contact te zoeken met de Wespenstichting voor de beste aanpak, mensen te verwijzen naar hun stappenplan en om de medewerkers van de gemeente en Circulus volgens dit stappenplan te trainen, en daarmee ook te stoppen met bestrijding via ongediertebestrijdingsbedrijven?
Is het college bereid om inwoners te informeren over het nut van wespen en de “do’s en dont’s” bij ‘overlast’ door wespen in de eigen omgeving, bijvoorbeeld door de informatie op de website van de gemeente aan te passen, een bericht op te nemen in de gemeentelijke huis aan huispagina en social mediapagina’s? Zo nee, waarom niet?
Op dit moment worden wespennesten die door de Wespenstichting worden verplaatst meestal geplaatst in de tuin van een van de bestuursleden, overigens zonder overlast voor omwonenden tot gevolg. Vanzelfsprekend is deze ruimte ontoereikend voor grote aantallen wespennesten. Is het college bereid om te onderzoeken of er binnen de gemeente locaties zijn waar wespennesten voor de volgende zomer door bevoegde instanties geplaatst zouden kunnen worden en waar er geen risico is op overlast? Zo nee, waarom niet?

Rob Besse SP

Maaike Moulijn Partij voor de Dieren

Indiendatum: 24 aug. 2023
Antwoorddatum: 11 sep. 2023

Beantwoording vragen:

1. Is het college het met de SP en de Partij voor de Dieren eens dat ook wespen bescherming verdienen en nuttig zijn voor de biodiversiteit en natuur? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Ja. Met uitzondering van de Aziatische hoornaar, een wespensoort die op de zogenaamde Unie-lijst met invasieve exoten staat. Dat zijn soorten die verwijderd moeten worden. In geval van de Aziatische hoornaar is de Provincie verantwoordelijk voor de aanpak.

2. Is het college het met ons eens dat het advies (verwijzingen naar een ongediertebestrijdingsbedrijf) niet past bij de voorkeur voor preventieve maatregelen uit de dierenwelzijnsnotitie? Zo ja, is het college bereid om de tekst op de website aan te passen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Het College is het ermee eens dat de voorkeur uitgaat naar preventieve maatregelen en dat verwijzing naar een bestrijdingsbedrijf het sluitstuk moet zijn en niet het eerste en enige dat geadviseerd moet worden. De voorkeur voor een preventieve aanpak sluit verwijzing naar een bestrijdingsbedrijf niet uit. Op de website is het woord ‘ongediertebestrijdingsbedrijf’ inmiddels aangepast naar ‘plaagdierenbestrijdingsbedrijf’. Verdere aanpassingen in lijn met de beantwoording van deze vragen volgen later.

3. Wat gebeurt er als er een wespennest gemeld wordt bij Circulus? Wordt er dan gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen? Worden er ook preventieve maatregelen gebruikt of wordt er besloten om wespennesten te laten zitten?

Antwoord: Bij melding van wespenoverlast bij Circulus volgt eerst een beoordeling van de situatie en de risico’s ter plaatse. In veel gevallen, als er geen of weinig risico is, blijft het daarbij. Alleen als er aanleiding is, bijvoorbeeld een wespennest op een schoolplein of in een gebouw, volgt bestrijding. Dat gebeurt met chemische middelen, waarbij ook – indien mogelijk - het hele nest wordt weggehaald om verdere verspreiding van het gif in het milieu te voorkomen.

In geval van een wespennest is het belangrijk er vroeg bij te zijn, dan zijn minder ingrijpende maatregelen nodig. Daarom is het advies voor inwoners ook gratis, en daarmee laagdrempelig. Als uiteindelijk overgegaan wordt tot bestrijding op particulier terrein moet de particulier hiervoor betalen (uitvoering Circulus of een ander bedrijf). In de openbare ruimte is bestrijding altijd de verantwoordelijkheid van de gemeente (uitvoering Circulus).

Concluderend: niet iedere melding betekent automatisch bestrijding, preventie en wespennesten laten zitten gebeurt ook.

4. Is het college bereid om contact te zoeken met de Wespenstichting voor de beste aanpak, mensen te verwijzen naar hun stappenplan en om de medewerkers van de gemeente en Circulus volgens dit stappenplan te trainen, en daarmee ook te stoppen met bestrijding via ongediertebestrijdingsbedrijven?

Antwoord: Het College is bereid in gesprek te gaan met de Wespenstichting. Allereerst willen we een goed beeld krijgen in hoeverre de aanpak van de Wespenstichting overlapt met die van Circulus en waar het aanvullend is.

We willen vervolgens over de aanpak bij wespenoverlast in gesprek gaan met betrokkenen, waaronder wijkbeheerders en Circulus. Ook willen we inwoners (via KCC, website, wijkbeheerders) wijzen op de werkwijze van Circulus en het stappenplan van de Wespenstichting.

De laatste stap in het stappenplan van de Wespenstichting is het verwijzen van mensen naar een professioneel plaagdierbeheersingsbedrijf. Het komt dus niet in plaats van, maar is de laatste optie. Overigens is het woordgebruik wel relevant: de term ongediertebestrijdingsbedrijf gebruiken we liever niet: wespen zijn geen ongedierte, maar mensen kunnen er wel hinder of schade van ondervinden. Onze voorkeur gaat uit naar het gebruik van de term plaagdierbeheersing.

Specifiek als het gaat om de Aziatische hoornaar, die overigens nog nauwelijks is waargenomen in Apeldoorn, gaan we na welke rol de gemeente hierin - aanvullend op die van de provincie - op kan en wil pakken.

5. Is het college bereid om inwoners te informeren over het nut van wespen en de “do’s en dont’s” bij ‘overlast’ door wespen in de eigen omgeving, bijvoorbeeld door de informatie op de website van de gemeente aan te passen, een bericht op te nemen in de gemeentelijke huis aan huispagina en social mediapagina’s? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Ja. Ook dit onderwerp gaan wij bespreken met de Wespenstichting; wat zijn de do’s en dont’s en wat is bijvoorbeeld een goed moment hierover te communiceren richting inwoners? Hierbij nemen we ook de Aziatische hoornaar mee: wat inwoners kunnen doen als ze (denken dat ze) die hebben waargenomen.

6. Op dit moment worden wespennesten die door de Wespenstichting worden verplaatst meestal geplaatst in de tuin van een van de bestuursleden, overigens zonder overlast voor omwonenden tot gevolg. Vanzelfsprekend is deze ruimte ontoereikend voor grote aantallen wespennesten. Is het college bereid om te onderzoeken of er binnen de gemeente locaties zijn waar wespennesten voor de volgende zomer door bevoegde instanties geplaatst zouden kunnen worden en waar er geen risico is op overlast? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Het College is bereid dit te onderzoeken. Hiervoor gaan we in overleg met de Wespenstichting na of dit de meest logische aanpak is. Voorwaarde is dat er – door de Wespenstichting - opgeleide mensen zijn die deze verplaatsingen op een verantwoorde manier kunnen uitvoeren. Tevens dienen de locaties aan de eisen te voldoen, zoals ook aangegeven in de checklist van de wespenstichting:

Omwonenden hebben geen allergie voor wespengif
In de omgeving spelen geen jonge kinderen
Er zijn geen werkzaamheden voorzien vlakbij de nieuwe locatie
De wespen kunnen het woongedeelte van woningen niet binnen gaan, of is niet waarschijnlijk
Het nest verstoort de leefbaarheid in de omgeving niet. Het vinden van geschikte locaties is daarmee niet eenvoudig.

Dat Circulus wespennesten niet verplaatst komt doordat dit lastig uit te voeren is. In geval van bijen en hommels zet Circulus regelmatig imkers in om een zwerm of nest te verplaatsen.