Schrif­te­lijke vragen over hitte­stress

Indiendatum: 18 jun. 2021
Antwoorddatum: 21 jul. 2021

Beantwoording vragen:

1. Heeft Apeldoorn al een lokaal hitteplan? Zo ja, waar kunnen we die vinden? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: We hebben in beeld waar de hitte-locaties in de openbare ruimte zich bevinden (Klimaatatlas – hittestresskaart). Waar de hitte-eilanden zich bevinden wordt gekeken naar de inrichting van de openbare ruimte. Een goed voorbeeld is de gevoeligheid van de binnenstad voor hittestress. Dit is mede de aanleiding geweest om de binnenstad te vergroenen in de plannen voor de binnenstad als Stadspark.

Het RIVM heeft sinds 2020 een nationaal hitteplan met gezondheidsadviezen dat wordt geactiveerd bij weersomstandigheden die hittestress kunnen veroorzaken. Zie link: https://www.rivm.nl/hitte/nationaal-hitteplan. De GGD NOG geeft tipstips en heeft een hitteprotocol voor scholen en kinderdagverblijven. De GGD geeft adviezen, maar het is door de Corona-uitbraak er nog niet van gekomen om dit lokaal in een hitteplan te vertalen.

2. Wat doet Apeldoorn allemaal tegen hittestress? We hebben natuurlijk al de klimaatstraat (die steeds groener wordt), het stadspark dat ontwikkeld wordt, bomen en wilde dieren krijgen bij droogte extra water en andere maatregelen die u al eerder hebt aangegeven voor dieren (zie:https://apeldoorn.partijvoorde... schriftelijke-vragen-over-hitte-en- dierenwelzijn), maar wat wordt er nog meer gedaan?

Antwoord: Er wordt verkend op welke locaties verharding kan worden verminderd en vervangen door meer groen. De hittestresskaart is hier een hulpmiddel bij. Dit najaar wordt gestart met een klimaatstrategie voor Apeldoorn die als kapstok zal fungeren voor o.a. de vermindering van hittestress. Ook wordt nu gewerkt aan het nika-beleid (natuurinclusief bouwen en klimaatadaptief ontwikkelen) waarbij de inzet o.a. is om de inwoners van Apeldoorn te stimuleren bij te dragen aan klimaatadaptatie, waaronder het verminderen van hittestress.

3. Worden de GGD en de wijkteams ook betrokken bij de aanpak van hittestress? (dus het gezondheidsaspect en kwetsbare inwoners) Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: GGD NOG geeft advies met betrekking tot een hitteplan voor inwoners. Gemeente Apeldoorn heeft de ambitie een eigen hitteplan op te stellen.

4. Bij hitte is er ook veel kans op smogvorming. Mensen met luchtwegaandoeningen hebben hier vaak last van. Vaak is het advies dan om binnen te blijven. Maar beter is natuurlijk om de smogvorming aan te pakken, bijvoorbeeld geen (houtskool)BBQ aan te steken en de auto te laten staan. Wat doet de gemeente om inwoners tegen smog te beschermen en ervoor te zorgen dat er geen/zo min mogelijk smogvormende activiteiten plaatsvinden?

Antwoord: In Apeldoorn voldoen we aan de doelstellingen van het Schone lucht akkoord (SLA). Sectoraal verrichten we de nodige inspanningen op dit vlak. Door middel van het bevorderen van de doorstroming van verkeer (slimme verkeerslichten) voorkomen we dat de luchtkwaliteit (plaatselijk) verslechterd. Dit helpt ook om smogvorming tegen te gaan bij bepaalde weersomstandigheden. Voor wat betreft overlast door houtstook en open vuur en de bijdrage hiervan aan smogvorming, richten we ons op preventie en voorlichting. Op de gemeentelijke website geven we diverse tips en uitleg om overlast te voorkomen: https://www.apeldoorn.nl/houts...

5. Ook veel dieren hebben last van de hitte. Elk jaar is het wel raak dat een hond overhit in een auto zit, koeien het veel te warm hebben in een weiland zonder schaduw, dieren in veewagens door de hitte bezwijken. Speciaal hiervoor heeft Wakker Dier een meldpunt opgericht, zie https://www.wakkerdier.nl/camp... hitteleed/meldpunt. Krijgt de gemeente ook dit soort meldingen? Wat wordt daarmee gedaan en wat doet de gemeente nog meer om dit soort leed tegen te gaan en is dat nog veranderd ten opzichte van de antwoorden van 2 jaar geleden?

Antwoord: Als er een dier in nood is, moeten mensen 112 of 114 (Dierenambulance) bellen. Navraag bij de Dierenambulance leert dat zij niet veel meldingen over hitte binnenkrijgen. Bij het Gemeentelijke KCC komen daar geen meldingen van. Deze worden daar ook niet geregistreerd aangezien deze taak niet bij de gemeente en het KCC is belegd. Op de gemeentelijk website staat toegelicht in welke situatie 114 (red een dier) wel en niet gebeld moet worden. De Dierenbescherming besteed ook veel aandacht aan preventie om te voorkomen dat leed door hitte ontstaat. Als gemeente nemen we de volgende maatregelen, die ook bijdragen aan preventie tegen hitte:

• Het stimuleren van landschapselementen, waaronder ook het planten van bomen en struiken, o.a. middels de landschapsregeling; dit kan ook bijdragen aan het creëren van schaduwplekken voor vee (buitengebied).
• Vergroenen van de bestaande stad staat hoog op de agenda (waaronder Stadspark Binnenstad). Ook werken we via de klimaatrobuuste Groene Mal aan vergroenen van de stad en het landelijke gebied in brede zin.

6. Als inwoners zich zorgen maken over de gezondheid van een mens of dier vanwege de hitte, dan is het natuurlijk als eerste de bedoeling dat we elkaar helpen. Maar als dat niet mogelijk is, bij wie kunnen zij die zorgen dan melden en wat wordt er met dat soort meldingen gedaan?

Antwoord: Politie en brandweer zijn wettelijk hulpdiensten, en hebben wettelijk reddende taken. Mensen kunnen – afhankelijk van de situatie – contact opnemen met 112 of 114. Achter “114, red een dier” zit een team van hulpverleners het dier kunnen helpen. Een intensieve samenwerking tussen de Dierenbescherming, team PTH van de gemeente, de Dierenpolitie en de AID zorgt ervoor dat dieren in nood snel en accuraat geholpen worden.

Voor wat betreft inwoners; In het geval van ziekteverschijnselen kunnen inwoners contact opnemen met de huisarts of huisartsenpost. Voor overige verschijnselen en sociaal/emotionele gevolgen kunnen inwoners contact opnemen met Samen055. In Samen055 werken verschillende maatschappelijke welzijnspartners samen welke kunnen ondersteunen.

7. Er komen steeds meer airco’s in de strijd tegen de hitte, maar dat is voor de energiebesparingsdoelen ongunstig. Worden inwoners en bedrijven geïnformeerd over hoe hittestress op andere manieren voorkomen kan worden bv door groene daken, groene gevels, minder tegels en meer groen, overdag ramen en luiken/zonwering dicht en s nachts open, werktijden aanpassen/siësta nemen enzovoort? Het lijken heel voor de hand liggende tips maar toch blijkt dat veel mensen zich hier nog niet bewust van zijn. Zo ja, hoe worden inwoners geïnformeerd? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Apeldoorn stimuleert haar inwoners om meer groen in eigen tuin, perceel of de directe omgeving aan te brengen of een groen dak aan te leggen. Via communicatie en stimuleringsregelingen voor inwoners en bedrijven wordt dit onder de aandacht gebracht. Voorbeelden zijn: groen initiatievenregeling Groen Doen, actie Boompje erbij, NK Tegelwippen, Operatie Steenbreek, subsidieregeling afkoppelen regenwater en groene daken. Met de eigen vergroeningsprojecten wil de gemeente zelf een bijdragen aan het tegengaan van hittestress leveren, maar ook een voorbeeldfunctie vervullen.

Gedragsbeïnvloeding en adviezen tijdens hittestress worden meegenomen in een hitteplan. Er bestaat al een Nationaal Hitteplan van het RIVM en tips bij hitte vanuit de GGD NOG.

8. In hoeverre is in Apeldoorn het energieverbruik toegenomen door het gebruik van airco’s en hoe gaat het college hiermee om?

Antwoord: Als gemeente stimuleren en activeren we het nemen van energiebesparende maatregelen om de CO2 uitstoot te reduceren. In hoeverre het energieverbruik is toegenomen door het gebruik van airco’s meten we niet. Wel weten we dat er vorig jaar heel veel airco’s zijn verkocht. Dit komt ook omdat mensen meer thuis werken vanwege corona en ook omdat meer inwoners meer zonnepanelen hebben en de stroom die ze zelf opwekken ook zelf benutten.

9. Er is een convenant klimaatadaptief bouwen, maar hierin wordt nog weinig aandacht besteed aan slimmer bouwen tegen hitte, bijvoorbeeld met een oversteek zodat er minder zonlicht het huis inkomt. Wat zou de gemeente kunnen doen om ervoor te zorgen dat nieuwbouw niet alleen energieneutraal, circulair, natuurinclusief maar ook klimaatadaptief is zodat er in die woningen minder last is van de hitte?

Antwoord: Voorschriften en technische eisen aan woningen worden op nationaal niveau geregeld en zijn vastgelegd in het Bouwbesluit. Op dit moment is er geen wetgeving en regelgeving over de maximale temperatuur in bestaande woningen. In 2021 komen er wel eisen voor nieuw te bouwen woningen in het Bouwbesluit. Apeldoorn heeft een stimuleringsregeling voor de aanleg van groene daken.