Schriftelijke vragen: "wie beschermt Apeldoorners tegen houtrook?"
Indiendatum: 4 jan. 2023
De Partij voor de Dieren vindt dat iedereen in Apeldoorn recht heeft op schone lucht en maakt zich zorgen over de milieu-, klimaat- en gezondheidseffecten van houtstook. De rook die vrijkomt bij het stoken van hout is ongezond. De rook bevat schadelijke stoffen zoals (ultra)fijnstof, koolwaterstoffen (PAK’s), benzeen en koolmonoxide. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat houtrook leidt tot gezondheidsklachten.[1] Houtrook is voor iedereen ongezond. Maar vooral kwetsbare groepen kunnen last hebben van de rook: mensen met long-, hart- of vaatziekte, ouderen en kleine kinderen.[2] Voor de gezondheid van ons allemaal is het belangrijk dat de luchtkwaliteit verbetert. Het college geeft aan in te zetten op voorlichting en preventie. Tot op heden lijkt dit vooral te gaan over “veilig stoken” en niet over de risico’s van houtstook voor de volksgezondheid, de natuur en het milieu. Houtstook is altijd ongezond, op welke manier er ook gestookt wordt. De Partij voor de Dieren heeft de volgende vragen aan het college over houtstook. Graag de antwoorden motiveren.
- Op de website https://www.apeldoorn.nl/wonen... staan vooral tips hoe beter te stoken. Is het college van mening dat de informatie op de website duidelijk genoeg is om kenbaar te maken dat houtstook schadelijk is, ongeacht de manier van stoken?
- Zijn er plannen voor een voorlichtingscampagne over de nadelige effecten van houtstook op gezondheid en milieu?
- Er staat nauwelijks informatie over welke regels er gelden, terwijl die regels vorig jaar (per 1-1-2022) strenger zijn geworden.[3] Is het college van mening dat de website duidelijk en actueel genoeg is over wat er wel en niet mag qua houtstook?
- Op de website staat dat inwoners er vooral onderling uit moeten komen en dat de gemeente weinig mogelijkheden heeft om houtstook tegen te gaan. Komt deze informatie nog wel overeen met de huidige stand van zaken qua landelijke aanpak van houtstook en de nieuwe regels die per 1-1-2022 gelden?
- We zien op de website nergens dat de gemeente adviseert om vóór het stoken de stookwijzer[4] te raadplegen. Is het college bereid om via de website en de gemeentelijke sociale media de actuele status van de stookwijzer te communiceren, bijvoorbeeld in geval van code oranje en rood? Zo nee, waarom niet?
- Stimuleert de gemeente het gebruik van duurzamere en schonere alternatieven van houtstook? Zo ja, hoe?
- De Raad van State heeft onlangs een uitspraak gedaan dat de gemeente Borsele serieuzer onderzoek moet doen naar de klachten van inwoners over de hinder van de houtkachel van de buren.[5] Hoeveel klachten ontvangt onze gemeente jaarlijks over houtstookoverlast? Bij hoeveel van die klachten wordt serieus onderzocht of de klachten gegrond zijn? Hoe vaak worden klachten gegrond verklaard en hoe pakt de gemeente het probleem dan aan?
- Er is een advies voor handhavers van STAB.[6] In hoeverre wordt dat in Apeldoorn gebruikt bij de beoordeling van overlast en hinder?
- Wordt er ook gehandhaafd dat er alleen schoon ongeverfd hout wordt gebruikt en geen snoeiafval, geverfd hout etc? Zo ja, hoe?
- Is het college bereid een voorstel te doen aan de raad om de APV of om bestemmingsplannen aan te passen, om hierin houtstook te verbieden wanneer de Stookwijzer code oranje of rood aangeeft? Zo ja, wanneer kan de raad dit voorstel verwachten? Zo nee, waarom niet?
- Is het college van plan om in het kader van milieu en gezondheid regels op te nemen over houtstook in het omgevingsplan?
- In Apeldoorn wordt de luchtkwaliteit al enige tijd gemeten. In hoeverre kan de gemeente aan de hand van de beschikbare data de bron(nen) van aanwezige luchtvervuiling herleiden, zoals bijvoorbeeld houtstook of verkeer op fossiele brandstoffen? Doet de gemeente dit? Zo nee, waarom doet de gemeente dit niet en wat is er voor nodig zodat dit wel lukt?
- Wat is uw reactie op de stelling dat de luchtkwaliteit deze winter waarschijnlijk zal verslechteren, omdat waarschijnlijk ook veel mensen in Apeldoorn een houtkachel hebben gekocht of (vaker) gebruiken als gevolg van de hogere energiekosten?
- Welke acties gaat het college ondernemen om te voorkomen dat de luchtkwaliteit deze winter zal verslechteren door een toename van houtstook?
- RIVM geeft aan dat 23% van fijnstof afkomstig is van houtstook, de uitstoot van fijnstof door houtstook is in Nederland bijna half zo groot als die van wegverkeer. De fijnstofuitstoot van wegverkeer neemt af, terwijl de uitstoot door houtrook toeneemt. Is het college met ons eens dat houtstook in het kader van gezonde schone lucht aangepakt moet worden? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?
- Wat is de reactie van het college op de oproep van MOB aan gemeenten om houtrookvrij te worden, zoals ook de deelnemers aan het Schone Lucht Akkoord willen?[7]
- Wat is de ambitie van het college voor de toekomst voor schone lucht in het kader van een gezond en duurzaam Apeldoorn?
Eke Havekes en Maaike Moulijn
Partij voor de Dieren Apeldoorn
[1] www.rivm.nl/nieuws/gezondheidseffect-van-houtrook-bewezen
[2] www.rivm.nl/stookalert/vragen-en-antwoorden
[3] https://iplo.nl/thema/lucht/regels-houtstook-vanuit-woningen
[5] www.destentor.nl/home/hoogste-rechter-maakt-gehakt-van-lakse-
gemeente-bij-klacht-over-houtrook-komen-ze-niet-meer-mee-weg~a253ae22
[6] https://stab.nl/wp-content/uploads/2019/11/STAB-Kennisdocument-Houtstook-
[7] https://www.binnenlandsbestuur.nl/ruimte-en-milieu/milieuorganisatie-roept-
Indiendatum:
4 jan. 2023
Antwoorddatum: 6 feb. 2023
Beantwoording vragen:
1. Op de website https://www.apeldoorn.nl/wonen... buurt/houtstoken staan vooral tips hoe beter te stoken. Is het college van mening dat de informatie op de website duidelijk genoeg is om kenbaar te maken dat houtstook schadelijk is, ongeacht de manier van stoken?
Antwoord: Op de aangehaalde webpagina staan naast de tips voor beter stoken ook informatie over de nadelen van hout stoken. Hier worden de negatieve gezondheidsaspecten van houtstook benoemd en er staan ook nog 2 verwijslinks over dit thema naar het RIVM en het Longfonds. Dit is in onze ogen duidelijk genoeg.
2. Zijn er plannen voor een voorlichtingscampagne over de nadelige effecten van houtstook op gezondheid en milieu?
Antwoord: Neen er zijn naast de bestaande voorlichting op de website (zie vraag 1) geen plannen voor een voorlichtingscampagne specifiek over de nadelige effecten van houtstook.
3. Er staat nauwelijks informatie over welke regels er gelden, terwijl die regels vorig jaar (per 1-1- 2022) strenger zijn geworden. Is het college van mening dat de website duidelijk en actueel genoeg is over wat er wel en niet mag qua houtstook?
Antwoord: Ja onze website is helder en actueel. De nieuwe regels waar op gedoeld wordt hebben betrekking op het productiebeleid voor nieuwe houtkachels. Daar hebben we als gemeente geen rol in. Onder de Omgevingswet (Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)) krijgt de gemeente wel meer mogelijkheden om houtstook te reguleren. De Omgevingswet is echter nog niet in werking getreden en andere nieuwe regels zijn ons niet bekend.
4. Op de website staat dat inwoners er vooral onderling uit moeten komen en dat de gemeente weinig mogelijkheden heeft om houtstook tegen te gaan. Komt deze informatie nog wel overeen met de huidige stand van zaken qua landelijke aanpak van houtstook en de nieuwe regels die per 1-1-2022 gelden?
Antwoord: Ja de informatie strookt met de huidige regelgeving, zie ook vraag 3.
5. We zien op de website nergens dat de gemeente adviseert om vóór het stoken de stookwijzer te raadplegen. Is het college bereid om via de website en de gemeentelijke sociale media de actuele status van de stookwijzer te communiceren, bijvoorbeeld in geval van code oranje en rood? Zo nee, waarom niet?
Antwoord: De stookwijzer geeft een advies over stoken en hieraan kunnen verder geen rechten ontleend worden. Om die reden zijn we terughoudend met het actief communiceren. We kunnen en zullen op onze website en in onze communicatie wel gaan verwijzen naar de stookwijzer zodat inwoners naar het geldend stookadvies kunnen handelen.
6. Stimuleert de gemeente het gebruik van duurzamere en schonere alternatieven van houtstook? Zo ja, hoe?
Antwoord: Neen, het gebruik van een houtkachel is een particuliere keuze.
7. De Raad van State heeft onlangs een uitspraak gedaan dat de gemeente Borsele serieuzer onderzoek moet doen naar de klachten van inwoners over de hinder van de houtkachel van de buren. Hoeveel klachten ontvangt onze gemeente jaarlijks over houtstookoverlast? Bij hoeveel van die klachten wordt serieus onderzocht of de klachten gegrond zijn? Hoe vaak worden klachten gegrond verklaard en hoe pakt de gemeente het probleem dan aan?
Antwoord: De aantallen verschillen per jaar, in 2022 waren er 14 meldingen. Alle klachten worden in behandeling genomen, de wijze van behandelen kan per casus verschillen. Het is tot op heden nog niet voorgekomen dat een klacht juridisch gegrond verklaard is. Daarom hebben wij nog niet handhavend hoeven op te treden.
8. Er is een advies voor handhavers van STAB. In hoeverre wordt dat in Apeldoorn gebruikt bij de beoordeling van overlast en hinder?
Antwoord: Wij maken geen gebruik van het advies van STAB. Onze werkwijze komt echter wel voor een groot deel overeen.
9. Wordt er ook gehandhaafd dat er alleen schoon ongeverfd hout wordt gebruikt en geen snoeiafval, geverfd hout etc? Zo ja, hoe?
Antwoord: Ja, bij onze controles wordt navraag gedaan wat er wordt gestookt. Voor zover mogelijk wordt dit ook gecontroleerd.
10. Is het college bereid een voorstel te doen aan de raad om de APV of om bestemmingsplannen aan te passen, om hierin houtstook te verbieden wanneer de Stookwijzer code oranje of rood aangeeft? Zo ja, wanneer kan de raad dit voorstel verwachten? Zo nee, waarom niet?
Antwoord: Er zijn geen concrete plannen om regels in APV of omgevingsplan op te nemen om houtstook te reguleren. Het stookalert bijvoorbeeld is een advies met de nodige dynamiek. Regels hieromtrent zijn zeer moeilijk te handhaven.
11. Is het college van plan om in het kader van milieu en gezondheid regels op te nemen over houtstook in het omgevingsplan?
Antwoord: Neen, zie ook vraag 6 en 10. Verder werkt de rijksoverheid met gemeenten aan de ontwikkeling “van een toetsingskader voor de beoordeling van houtrookoverlast en de gezondheidsimpact”. Mogelijk geeft dit toetsingskader handvatten voor een adequatere handhaving van regels en dat kan dan een aanleiding zijn om ons standpunt te heroverwegen.
12. In Apeldoorn wordt de luchtkwaliteit al enige tijd gemeten. In hoeverre kan de gemeente aan de hand van de beschikbare data de bron(nen) van aanwezige luchtvervuiling herleiden, zoals bijvoorbeeld houtstook of verkeer op fossiele brandstoffen? Doet de gemeente dit? Zo nee, waarom doet de gemeente dit niet en wat is er voor nodig zodat dit wel lukt?
Antwoord: De luchtkwaliteit wordt in Apeldoorn jaarlijks, op ca. 6.000 punten, bepaald door berekeningen. De jaargemiddelde concentraties worden getoetst aan de wettelijke grenswaarden. Daar wordt al jaren ruimschoots aan voldaan. De bijdrage van houtstook is met algemene kentallen verwerkt in de achtergrondconcentratie, die door het RIVM wordt bepaald.
Sinds een aantal jaren worden door diverse partijen in Apeldoorn ook metingen verricht. Het betreft indicatieve metingen en de metingen moeten worden gezien als een pilot. Vooralsnog resulteren deze metingen niet in resultaten die gebruikt kunnen worden voor een (wettelijke) toetsing. Overigens wordt bij zowel berekeningen als metingen de totale concentraties, van bijvoorbeeld fijn stof, bepaald. Wat het aandeel houtstook daarin is, is niet zo maar vast te stellen.
13. Wat is uw reactie op de stelling dat de luchtkwaliteit deze winter waarschijnlijk zal verslechteren, omdat waarschijnlijk ook veel mensen in Apeldoorn een houtkachel hebben gekocht of (vaker) gebruiken als gevolg van de hogere energiekosten?
Antwoord: De luchtkwaliteit kan in de winter door houtstook lokaal en tijdelijk verslechteren. En het gebruik van houtkachels lijkt te zijn toegenomen. De kans dat de luchtkwaliteit in Apeldoorn significant verslechterd is zeer klein. Wettelijke grenswaarden zullen daardoor niet worden overschreden, vooral omdat de grenswaarden zijn gebaseerd op jaargemiddelde concentraties. Er kan lokaal zeker wel overlast ontstaan, zeker voor mensen die daar gevoelig voor zijn. De EU werkt aan strengere normen voor luchtkwaliteit. Zoals ook al bij vraag 11 vermeld werkt de rijksoverheid met gemeenten aan de ontwikkeling “van een toetsingskader voor de beoordeling van houtrookoverlast en de gezondheidsimpact”.
14. Welke acties gaat het college ondernemen om te voorkomen dat de luchtkwaliteit deze winter zal verslechteren door een toename van houtstook?
Antwoord: Naast de bestaande voorlichting zullen wij, het door de rijksoverheid beschikbaar gesteld voorlichtingsmateriaal, meer en actiever gaan inzetten. Dit houdt in dat er onder meer via sociale media gecommuniceerd zal worden over verantwoord houtstoken.
15. RIVM geeft aan dat 23% van fijnstof afkomstig is van houtstook, de uitstoot van fijnstof door houtstook is in Nederland bijna half zo groot als die van wegverkeer. De fijnstofuitstoot van wegverkeer neemt af, terwijl de uitstoot door houtrook toeneemt. Is het college met ons eens dat houtstook in het kader van gezonde schone lucht aangepakt moet worden? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?
Antwoord: In aanvulling op de bestaande voorlichting waarbij we al de nodige aandacht aan de gezondheidsaspecten van houtstook besteden, gaan we de voorlichting over verantwoord stoken intensiveren. Zie ook vraag 14.
16. Wat is de reactie van het college op de oproep van MOB aan gemeenten om houtrookvrij te worden, zoals ook de deelnemers aan het Schone Lucht Akkoord willen?
Antwoord: Het college streeft zoals ook de deelnemers van het Schone Lucht Akkoord naar een gezonde luchtkwaliteit in onze gemeente, maar vindt deze oproep te vergaand.
17. Wat is de ambitie van het college voor de toekomst voor schone lucht in het kader van een gezond en duurzaam Apeldoorn?
Antwoord: Als uitwerking van het coalitieakkoord werken we aan een voorstellen om de ‘Gezonde Stad’ in brede zin vorm en inhoud te geven. In dat spoor is er ook zeker aandacht voor het blijven verbeteren van de luchtkwaliteit in Apeldoorn.
Wij staan voor:
Interessant voor jou
Schriftelijke vragen over Fairtrade Apeldoorn
Lees verderSchriftelijke vragen GroenLinks Apeldoorn, Christen Unie Apeldoorn, CDA Apeldoorn, D66 Apeldoorn en Partij voor de Dieren Apeldoorn over de besteding van het Gelders Winterfonds.
Lees verder